Białoruś po raz pierwszy

Czasami zdarza się tak, że zdobywam pocztówki z nowego kraju. Tym razem jest to Białoruś, państwo sąsiadujące z moją Ojczyzną. Może to trochę na zasadzie powiedzenia: pod latarnią jest najciemniej. Ale za to za pierwszym razem pozyskałem od razu 9 nowych pocztówek. Są ładne o oryginalnej grafice oraz kolorystyce. Pierwsze cztery to przykład pocztówek graficzno-tematycznych. Natomiast kartki dotyczące poszczególnych miast to coraz popularniejsze, bardzo ciekawe pocztówki informacyjne.

Białoruś, zabytki wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO

drewniane kościoły Białorusi

herby obwodów Białorusi

stroje ludowe obwodów na Białorusi

Puszcza Białowieska

Witebsk

Połock

Brześć

Grodno

Pięć pocztówek z czterech państw

Rzadko się zdarza aby podczas jednej wymiany otrzymać pięć pocztówek z czterech różnych państw. Tak było tym razem. Dzięki Nadii otrzymałem w liście z Włoch te ciekawe kartki. Wszystkie to nowości w moim zbiorze !

reprint mapy Chin z 1642 roku

St. Martin and St. Maarten

Kartka powyżej pokazuje wyspę Saint Martin. To wyspa leżąca w archipelagu Małych Antyli. Jest o tyle nietypowa że przez środek tej wyspy przebiega... granica. Część wyspy należy do Francji, druga część do Holandii.

Umbria, region administracyjny Włoch

lokalne wyroby spożywcze na mapie, ciekawe

Paryż i Anglia

Czasem tak bywa, że pocztówka którą otrzymujemy znajduje się już w naszych zbiorach. W moim przypadku jeśli jest to pocztówka czysta to trafia na listę pocztówek przeznaczonych do wymiany, jeśli natomiast jest zapisana to z oczywistych względów nie trafia do wymiany lecz zachowuję ją na pamiątkę. Pocztówki zapisane przychodzą do mnie w ramach projektu "Postcrossing" bo taka jest jego zasada. Ale często jest to karta zawierająca miłe słowa od nieznanych uprzednio ludzi. Przez to również powinna być zachowana.
Dzisiaj taka pocztówka dotarła do mnie z Francji:

Natomiast dwie inne kartki dotarły do mnie z Anglii:

Pocztówka przedstawiona powyżej jest dla mnie nowością (nr 205 z Wielkiej Brytanii). Jest o tyle ciekawa, że to reprint kartki wydanej w 1950 roku. Takie wznowienie to rzadkość.

Pocztówka 3D

Ostatnio mam szczęście do otrzymywania nietypowych pocztówek z motywem mapy. Poprzednio "maxicard" z Australii a tym razem karta 3D z Niemiec. Tego typy pocztówki to rzadkość. Dla mnie to druga tego typu. Skan niestety jest niewyraźny ale specyfika tego waloru bardzo utrudnia wyraźne skanowanie.
W naturze jest urocza.

Nietypowa pocztówka z Australii

Kilka dni temu dotarła do mnie nietypowa pocztówka z Australii. Jest to tak zwana "maxicard", kartka (w tym przypadku z mapą) na awersie której naklejony jest bliźniaczo podobny (graficznie) znaczek pocztowy, skasowany stemplem również tematycznie związanym z pocztówką i znaczkiem.
Z tego co wiem to Poczta Australii wydaje "maxicard" do każdego wydanego znaczka. Pomysł bardzo ciekawy i zapewne wszystkie te walory są pełne uroku.
Prezentowana poniżej pocztówka jest moją pierwszą kartką tego typu.

Po dwóch dniach dotarła kolejna pocztówka z mapą Australii.

Kobiety Bretanii

Kartka otrzymana niedawno z Francji jest typowym przykładem ładnej pocztówki tematycznej. Tym razem tematem jest strój ludowy, konkretnie chodzi o kobiecy strój ludowy z okolic Bretanii. To przykład, że pocztówka z motywem mapy poza walorem estetycznym może również zawierać element poznawczy.

Kanada i mapy

Kanada, piękny i wielki kraj ! Otrzymane drogą wymiany w ubiegłym tygodniu pocztówki powiększyły zbiór z tego kraju do 44 kart.

 podział administracyjny Kanady

Poniżej przykład  pocztówki z mapą tematyczną, w tym wypadku to zestaw flag 10 prowincji i 3 terytoriów tworzących podział administracyjny Kanady.

Gwadelupa i Ameryka Północna

Kilkanaście dni temu otrzymałem tę pocztówkę. Na tej ładnej karcie znajduje się mapa Gwadelupy z 1758 roku. Gwadelupa to terytorium zamorskie Francji, wyspa odkryta i nazwana przez Krzysztofa Kolumba podczas jego drugiej wyprawy.
Oto ta pocztówka:

Tak się złożyło, że tego samego dnia dotarła do mnie pocztówka przedstawiająca mapę Ameryki Północnej. To przykład karty z umieszczoną na niej mapą polityczną.

Ukraina - nowe państwo

Ukraina to nasz sąsiad a ja dopiero dwa tygodnie temu zdobyłem pierwsze pocztówki z tego pięknego kraju. Poprzez wymianę pozyskałem osiem pięknych kart z mapami. Dziękuje Bogdan !
Pocztówki mam skatalogowane według państw których dotyczą. Osobna grupa to karty pokazujące większe fragmenty świata (np.:globus, mapy całego świata, kontynenty, regiony).
Pozyskanie pocztówek z nowego państwa to rzadka i ciesząca rzecz. W tym momencie mam pocztówki z 81 państw świata.

Zamieściłem skany wszystkich siedmiu pocztówek bo na ich przykładzie widać jak są one różnorodne, w jak różnej formie mapy są na nich umieszczane.

Rosja

Dopiero niedawno, początkiem tego roku miałem możliwość pozyskania pierwszych pocztówek z motywem mapy z Rosji. Kiedy zaczynałem zbierać swoje "mapowe" pocztówki istniał jeszcze ZSRR i nie wiem czy w tym potężnym terytorialnie państwie wydawano takie pocztówki. W każdym razie ja takich ani nie widziałem ani nie zdobyłem żadnej.
Trudno jednak uwierzyć aby tak wielkie i różnorodne państwo nie wydawało tego typu pocztówek, równocześnie z powodu znacznego zamknięcia na świat i wewnętrznej cenzury trudno było o wymianę i otrzymanie takich pocztówek.
Po rozpadzie ZSRR i powstaniu Rosji wiele się zmieniło. Rosjanie odzyskali otwarcie na świat i jak przypuszczam zaczęli czerpać z tego radość. Sądzę tak na podstawie dość licznej grupy zbieraczy chętnych do bezpośredniej wymiany pocztówek. I należy dodać, że w tej wymianie są to ludzie rzetelni i uczciwi. Ja kilka takich osób poznałem dzięki wspomnianemu wcześniej projektowi o nazwie "Postcrossing". Oto pocztówki jakie otrzymałem kilka tygodni temu:

mapa fizyczna Imperium Rosyjskiego z 1912 roku

mapa Bajkału z 1814

Jak widać są to reprinty starych map. I w przypadku pocztówek z motywem mapy wydawanych w Rosji przeważają właśnie takie. Jest to dość rzadka forma ale przyznać trzeba, że ciekawa.

plan Irkucka, początek XX wieku

plan Sankt Petersburga z 1792 roku (fragment)

plan Tomska  z 1898 roku

Równie często na pocztówkach pokazywane są plany miast i podobnie jak w przypadku map są to reprinty starych planów miejskich.
Szóstą pocztówką była kartka z mapą Europy. To również przedruk starej mapy.

mapa Europy, 1793 rok

Słowenia

Pozwolę sobie cofnąć się o kilka tygodni. Dostałem wtedy list od miłej pani ze Słowenii z kilkoma pocztówkami. Oczywiście na każdej z nich jest mapa. Ładne i cieszą bo niewiele mam pocztówek z tego kraju w swojej kolekcji.

Oto one:

rzadko spotykana kolista forma pocztówki z mapą

Od roku dzięki serwisowi społecznościowemu "Postcrossing" mam szansę otrzymywać pocztówki z mapami od wybranych losowo hobbystów i nawiązywać bezpośrednie kontakty z osobami zbierającymi podobne pocztówki. Piszę: szansę, bo nie ma pewności że wylosowana osoba wyśle pocztówkę z mapą. Pomimo tego to bardzo cenny i dobrze określony projekt. Brawa dla pomysłodawców.

Tak szczerze mówiąc to poza pewną (mimo wszystko, dość wąską) grupą bliskich i znajomych, którzy są tak mili i zdobywają dla mnie pocztówki, zdecydowaną ich większość pozyskałem dzięki kontaktom odnalezionym w internecie.

Mapy

Zapyta ktoś: skąd  mapy, czy lubię je szczególnie. Odpowiedź brzmi: tak. Pamiętam, byłem chyba w szóstej klasie (dawno temu, 1969 rok), pewnego dnia dowiedziałem się że wydano nowy atlas geograficzny i będzie do sprzedaży w księgarni, tej jedynej, na rynku mojego miasta. Był dość drogi (kosztował 80 zł). Dostałem od taty 100 zł, szybko przebiegłem ponad dwa kilometry, stanąłem w kolejce ... i dowiedziałem się, ze atlas kosztuje sto złotych bo jest w sprzedaży razem z czterema innymi książkami. Nie zastanawiałem się, mogłem przecież już za moment mieć wymarzony atlas. Przytuliłem go do siebie a w siatce niosłem trzy czy cztery bardzo ciężkie książki. W domu okazało się ze te dodatkowe książki to dzieła Lenina i zbiory przemówień ze zjazdów ówczesnej KPZR. Tata człowiek mocno przeciwny ówczesnej władzy i ustrojowi zmierzył, o dziwo nie mnie lecz książki surowym okiem i widząc moją radość, zapytał czy atlas mi się podoba. Tak był super, a po latach Mama wspominała ni nieraz, że bardzo często z nim zasypiałem :)
Pamiętam, że jedna z książek nie wpadła do pieca, co Rodzinę zaskoczyło. Tata - inżynier chemik, papiernik - wyjaśnił nam, że zatrzymuje ją ze względu na bardzo wysokiej jakości papier.
Tak, mapy będę lubił zawsze.
Moje późniejsze życie nie było związane z mapami. Może szkoda, ale roztrząsać nie ma sensu.

Kilka słów, wyjaśnień i próba klasyfikacji pocztówek

No i minęło te 36 lat. Mam już (a może dopiero) ponad 3300 pocztówek z motywem mapy. Szczerze mówiąc miałem sporą, wieloletnią przerwę w pozyskiwaniu nowych pocztówek. I pewnie bym już do powiększania zbioru nie powrócił gdyby nie kilku sprawdzonych "dostarczycieli" nowych pocztówek. Mam tu na myśli syna Przemysława, przyjaciółkę Beatę czy nie żyjącą już (a pełną ciepła i dobroci) ciocie Jadzię. Dzięki Wam wielkie !!
No w każdym razie zbieram ponownie.
Pomyślałem, że (nawet po tylu latach zbierania) warto zamieszczać skany kolejnych otrzymywanych pocztówek, wracając w krótkich opisach do tego co działo się dotychczas oraz tłumacząc jak w praktyce zdobywałem i zdobywam nowe pocztówki.
Postaram się też w tle (w odsyłaczach) zamieszczać skany ładniejszych czy też ciekawszych pocztówek, grupując je na poszczególne państwa czy regiony świata.

Poniżej przedstawiam próbę sklasyfikowania rodzajów pocztówek z mapami. To moja osobista propozycja. Inni zbieracze mogą mieć inne (ciekawsze, trafniejsze) propozycje.

mapy konturowe - to kontur państwa lub regionu, często wypełniony zdjęciem, kontur jest wyrysowany na pocztówce lub sama pocztówka jest w kształcie przedstawianego państwa,
mapy graficzne (malowane) - te z reguły są  urocze ale często mało dokładne geograficznie, poprzez pismo "obrazkowe" dużo mówią o regionie, którego dotyczy mapa,
mapy drogowe - dość częste, zwykle połączone ze zdjęciami,
mapy fizyczne - ładne, dokładne mapy pokazujące ukształtowanie terenu,
mapy polityczne - pokazują podział administracyjny państwa lub regionu,
mapy tematyczne - w mapę wrysowane są rysunki podobnych elementów związanych z regionem (np. zamki, flagi regionów, stroje ludowe, miejscowe zwierzęta czy rośliny),
mapy historyczne - na pocztówce ważne wydarzenia historyczne ilustrowane są mapami,
reprinty starych map - to osobna grupa pocztówek z mapami, zwykle dobrze opisana na odwrocie,
mapy  miniaturowe - często są jedynie uzupełnieniem tematyki pocztówki,
mapy 3D - wielka rzadkość, bardzo ładne i bardzo trudne do umieszczenia w albumie :),
mapy wymyślone, nierzeczywiste - np.: mapa Stumilowego Lasu, mapy z powieści Tolkiena
pocztówki reklamowe - reklamują region, miejsce, firmę itp., rzadko odznaczają się urodą a mapy na nich są niewielkie, przeważnie wskazujące lokalizację

(jeśli wyróżnią się jeszcze jakieś rodzaje pocztówek to dodam ich opis)

Historia

Około 36 lat temu wpadła mi w oko dziwna pocztówka. Przedstawiała fragment Alp z naniesioną mapą miejscowości leżących wśród tej części gór. Konkretnie to okolice szwajcarskiego miasta (kurortu) Gstaad.
Oto ta widokówka:

Zapytałem Janka - nieżyjącego już brata mojej żony - czy może mi ją podarować. Tak stałem się właścicielem pierwszej pocztówki z mapą.

Potem, po kilku dniach znalazłem w domu kolejną pocztówkę z mapą. Ta przedstawiała moje najbliższe okolice, a dokładnie okolice znanej beskidzkiej miejscowości Szczyrk.

Szczyrk i okolice

Kiedy po kilku tygodniach moja kuzynka Jadwiga wyjeżdżała na wycieczkę do Paryża rzuciłem skromną prośbę: może zobaczysz w Paryżu jakąś pocztówkę z mapą. Otrzymałem (za co dziękuję) pocztą właśnie tą:

Mając trzy pocztówki z mapami miałem już "kolekcję". I tak to się zaczęło...